Od „radova matematičkih“ do međunarodnog ugleda: 40 godina matematike u BiH
„Iako su naučni radovi iz matematike i ranije bili štampani u okviru radova Privredno-tehničkog odjeljenja Naučnog društva BiH, a kasnije u okviru radova Odjeljenja Prirodnih i matematičkih nauka Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, prvi samostalni naučni časopis iz matematike – „Radovi matematički“ – objavljen je 1985. godine. Najzaslužniji za to su bili akademik Mahmut Bajraktarević i prof. dr. Naza Tanović-Miller“, prisjetila se akademkinja Mirjana Vuković na obilježavanju 40 godina prvog bosanskohercegovačkog matematičkog časopisa, koji danas nosi naziv „Sarajevo Journal of Mathematics“.
Akademkinja Vuković, glavna urednica časopisa „Sarajevo Journal of Mathematics“ istakla je kako joj je pripala velika odgovornost, ali i čast da bude hroničarka jednog vremena u kojem su, usljed ubrzanog razvoja visokog obrazovanja i nauke u Bosni i Hercegovini, pokretani i naučni časopisi i objavljivani prvi naučni radovi iz matematike. Osim o sadržaju časopisa, tadašnje uredništvo pažljivo je razmišljalo i o njegovom vizuelnom izgledu.
„Prvi broj bio je posebno interesantan, jer se na koricama našla tablica množenja na arapskom jeziku uz natpis koji u prevodu na naš jezik glasi: 'Ako želiš da dobiješ na lakši način proizvod brojeva manjih od deset, drži se ove tablice’. Taj broj, štampan u hiljadu primjeraka, privukao je pažnju i izvan granica zemlje – čak je i londonski „Newsletter of the Mathematical Society“ zatražio dozvolu da tablicu množenja, objavljenu na koricama našeg prvog broja, objavi u svom časopisu“, prisjetila se akademkinja Vuković, iznijevši i niz zanimljivih detalja iz historije časopisa
Časopis „Radovi matematički“ izlazio je od 1985. do 2000. godine, s prekidom tokom ratnih godina, a potom je, na inicijativu Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, promijenio izgled i naziv u „Sarajevo Journal of Mathematics“.
„Prvi pokretači časopisa, prije svega akademik Mahmut Bajraktarević i prof. dr. Naza Tanović-Miller, kao i prvo uredništvo zaslužuju barem jedno – čarobnu ljudsku riječ – hvala“, poručila je na kraju akademkinja Vuković.
Kroz četiri decenije izlaženja, „Sarajevo Journal of Mathematics“ izrastao je u međunarodno prepoznat časopis koji objavljuje radove iz svih oblasti matematike. Jubilej je potvrdio njegovu trajnu ulogu i značaj u afirmaciji domaćih istraživača i povezivanju Bosne i Hercegovine s globalnom naučnom zajednicom.
Povodom ovog jubileja, uvodno naučno predavanje iz matematike održao je dugogodišnji član uredništva – gost iz Novog Sada, akademik Stevan Pilipović na temu „Parcijalne diferencijalne jednačine s frakcionim izvodom po vremenu“.
U predavanju je predstavljen savremeni pristup rješavanja Cauchyjevog problema za parcijalne diferencijalne jednačine s frakcionim izvodom po vremenu – matematički model koji opisuje procese s „pamćenjem“, gdje promjene ne zavise samo od sadašnjeg stanja već i od prošlih uticaja. Predstavljeni rad, nastao u saradnji s italijanskim matematičarima Coriascom i Giardijem, uskoro će biti objavljen u međunarodnom naučnom časopisu.