Ponekad jedino ekonomska poređenja mogu baciti pravo svjetlo na svijet oko nas, a ona historijska su posebno zanimljiva jer oslikavaju promjene u načinu na koji funkcionira ekonomija.

Kad se tako s današnjim vremenom uporedi vrijednost koju je na svom vrhuncu imala najveća globalna kompanija ikad, holandska Ujedinjena istočno-indijska kompanija (Vereenigde Oost-Indische Compagnie, VOC), ispada da je, ugrubo, ona bila “teška” kao današnje ekonomije Japana i Njemačke zajedno.

U pitanju je megakompanija iz 17. vijeka koja je dobila monopol na holandske kolonijalne aktivnosti u Aziji, a imala je takva trgovinska i druga prava da je postala praktički država u državi koja je mogla imati i svoju vojsku te pokretati ratove.

U današnjem bi svijetu ona progutala čak 20 modernih korporativnih divova koji drmaju svjetskim berzama, računajući njihovu tržišnu kapitalizaciju, od Applea, Googlea, Facebooka, Microsofta, Amazona, Tencenta, Alibabe do Netflixa i Tesle.

Zvuči nevjerovatno, ali u doba dosad najvećeg finansijskog balona, nazvanog “tulipomanija” 1637. godine, VOC je dostigao vrijednost od čak 7,9 biliona današnjih dolara.

VOC je osnovan 1602. godine kada je dobio 21-godišnji monopol na trgovinu začinima u Aziji.