U smještaju za kratkoročni najam u EU-u rezerviranom na internetskim platformama putnici su u prvih devet mjeseci 2023. ostvarili 546,2 miliona noćenja ili 12 posto više nego u istom razdoblju 2022., podaci su Eurostata koji pokazuju da je Hrvatska među najtraženijim odredištima za online rezervacije kratkoročnog najma.

Osim što su online rezervacijske platforme ostvarile rast noćenja 2023. u odnosu na 2022. godinu, noćenja su u kratkoročnom smještaju rasla i u odnosu na predpandemijsku 2019., i to za čak 29 posto, ističu iz Eurostata, dodajući da je takav porast dijelom rezultat turistički odličnog trećeg tromjesečja 2023. godine.

U tri ljetna mjeseca, od jula do kraja septembra, u EU je naime putem online plaftormi ostvareno 56,6 posto od ukupnih devetomjesečnih noćenja ili 309.4 miliona, što je 13,4 posto više nego u trećem tromjesečju 2022., pri čemu je smještaj rezervisan putem platformi Airbnb, Booking, Expedia ili TripAdvisor, čije podatke Eurostat koristi.

Uz kumulativne, porasti noćenja u smještaju za kratkoročni najam u EU-u rezervisanih preko platformi pokazali su se i u pojedinim mjesecima, pa i premašivati predpandemijske nivoe s novim rekordima.

Tako je samo u julu u EU-u ostvareno 115,7 milijuna noćenja ili 10,7 posto više nego u junu, da bi se u avgustu to povećalo na 124,7 miliona noćenja ili 11,7 posto u odnosu na isti mjesec 2022.  godine. U septembru je u EU-u online rezervisano 691 miliona noćenja ili 21,6 posto više nego u septembru godini prije. Hrvatska među prvih pet

Podaci Eurostata pokazuju i da se Hrvatska u trećem tromjesečju 2023. s ostvarenih gotovo 25 miliona noćenja u smještaju za kratki najam rezerviranom putem te četiri online platforme, našla na četvrtom mjestu u EU-u, a to može zahvaliti dominantno turističkom najmu na Jadranu.

Pritom je porast noćenja u odnosu na treće tromjesečje 2022. oko devet posto, veći od 7,4 postotnog rasta u Francuskoj koja je na prvom mjestu sa 65,4 miliona noćenja.

Druga je Španija gdje su online platforme zabilježile 12,7 posto ili 56 miliona noćenja više nego u trećem tromjesečju, a treća je Italija s 48 miliona noćenja ili 16 posto više.

Iza Hrvatske, na petom mjestu je Grčka s 22.8 miliona noćenja ostvarenih u smještaju rezerviranom putem online platformi čime je ostvarila najveći rast u odnosu na 2022. među prvih pet, od 17,2 posto.

Iz Evrostata napominju i da je treće treće tromjesečje najvažnije tokom godine za turizam u većini evropskih zemalja/regija, te da su se stope rasta među državama članicama EU kretale od ,.4 posto (u Francuskoj) do čak 39 posto na Malti.

Kratkoročni najam diže opšti nivo cijena

Kratkoročne online rezervacije i najam nekretnina koje se eksploatišu u turističke svrhe, sve se češće u Evropi spominju kao jedan od razloga opšteg rasta cijena nekretnina, zbog čega građani brojnih evropskih gradova vrlo teško dolaze do kuće ili stana.

Slično je i u Hrvatskoj u kojoj su stambeni objekti u trećem lanjskom tromjesečju poskupili za 10,9 posto u odnosu na isto razdoblje 2022. godine. To je najveći rast cijena u cijeloj Evropskoj uniji. Za mnoge hrvatske građane i porodice rješavanje stambenog pitanja među najtežim je finansijskim životnim izazovima, bilo da se radi o najmu ili kupovini.

Raznim poreznim zahvatima te propisima koji uglavnom vremenski ograničavaju kratkoročni najam, evropski gradovi i vlade žele oslabiti njegov uticaj na rast cijena kuća i stanova.

Porez na nekretnine tema je o kojoj se raspravlja i u Hrvatskoj. Nedavno je ministar finansija Marko Primorac rekao da se vlada “ne boji” uvesti porez na nekretnine te da je povećala gornju granicu poreza na kuće za odmor koji se može odrediti do pet evra po četvornom metru.

Svaka građevina, odnosno dio građevine prema zakonu kojim se definiše i porez na kuće za odmor, se oporezuju porezom na kuće za odmor. Znači, svaka građevina, odnosno dio građevine koji se ne koriste trajno ili u koje nisu u dugoročnom najmu, takođe podliježu tome porezu, rekao je Primorac.