Voljena maskota 14. zimskih olimpijskih igara u Sarajevu dočekuje goste raskošnog istoimenog hotela na Jahorini. Hiljade gostiju se zimi budi u „Vučku“, a na hodnicima ih sa osmijehom dočekuje vlasnik Aleksandar Bato Prović sa Pala. On svakodnevno patrolira hotelom, ne propuštajući prijem nijednog gosta.

Aleksandar sa ocem Milomirom već dvadesetak godina upravlja „Vučkom“ i apartmanskim kompleksom koji su proteklu deceniju gradili sa investitorima iz Srbije i Rusije jer nisu mogli sami finansirati izgradnju.

No, početni kapital Provići nisu pronašli u privatnoj imovini drugih biznismena, nego u vlasništvu Bosne i Hercegovine (BiH).

Novinari Centra zaistraživačkonovinarstvo (CIN) otkrivaju da im je Opština Pale, ignorišući državne zakone, dodijelila stari olimpijski hotel „Vučko“ i vrijedno državno šumsko zemljište na kojem su izgradili apartmane. Kada su Provići u taj posao uključili investitore, njihove milione maraka trošili su na svoje potrebe, uvjeravajući ih da novac ulažu u dogovorenu gradnju.

„Uložio sam 13 miliona, a vraćeno mi je 235 hiljada KM”, kaže za CIN investitor Dragan Đordan.

Provići su od Đordana prikrivali milionske kredite koje su vraćali njegovim novcem, stavljajući zajednički objekat sa apartmanima pod hipoteku kod Investiciono-razvojne banke Republike Srpske (IRBRS). Kredite su podizali 2009. i 2012. godine, a posljednji su dobili na osnovu falsifikovane dokumentacije. Odobrili su ih njihovi poznanici i gosti Hotela „Vučko“, tadašnji premijer RS-a Aleksandar Džombić i aktuelni predsjednik Milorad Dodik.

Provići nisu redovno vraćali kredite pa je dug prema IRB-u do maja 2022. godine narastao na 12 miliona KM. Dio novca im je dodijeljen iz sredstava Evropske investicijske banke (EIB) čiji povrat garantuje država. Provići su profitirali, a BiH i dalje vraća njihov kredit.

„Šta je onda tu vama ili nekome sporno? Država vraća i država će naplatiti ovo”, opušteno komentariše svoje dugove Aleksandar Prović.

Okružno tužilaštvo u Istočnom Sarajevu je na temelju Đordanove prijave vodilo istragu za privredni kriminal i falsifikovanje dokumentacije za kredit kod IRB-a, ali je istraga obustavljena zbog nedostatka dokaza.

Biznis na otuđenoj državnoj imovini

Jahorinu svake godine posjete stotine hiljada turista iz cijelog svijeta. Desetine hiljada tokom zimske sezone odsjedaju u kompleksu kojim upravljaju Provići. U jednom od dva objekta je smješten stari hotel „Vučko“ sa apartmanima, restoranom, wellness i spa-centrom, tri konferencijske sale i sportskim terenima, a u drugom su lamele sa luksuznim apartmanima.

Provići su prije dvadesetak godina preuzeli stari hotel koji je izgrađen za potrebe Zimskih olimpijskih igara 1984. godine. Željeli su kompleks proširiti novim apartmanima, ali nisu imali novac jer su već bili u dugovima zbog renoviranja hotela.

Tražeći poslovne partnere, slučajno su upoznali Dragana Đordana, Tuzlaka koji već tri decenije vodi uspješan građevinski biznis u Rusiji. On je 2007. godine kupio apartman u „Vučku” i skoro dvije godine kasnije došao da obiđe svoju nekretninu. Tada je upoznao Milomira Provića i sa njim podijelio svoju priču o uspjehu.

Đordan kaže da mu je Prović ubrzo predložio da investira u gradnju apartmana u krugu „Vučka”. Sa planom gradnje je bio upoznat i Provićev rođak Mirko Tica iz Srbije, kojem je Đordan vjerovao jer je s njim ranije sarađivao.

„Ideja je bila da oni (Provići, op. a) žele da grade. Znači, da oni imaju zemlju i imaju projekat, a da ostali finansiraju”, kaže Đordan, prisjećajući se da je prihvatio ponudu ne sumnjajući u uspjeh. I Tica je dogovor opisao kao perspektivan projekat, zamišljen kao biznis tri porodice.

Tako su Đordan i Tica 2010. godine potpisali ortački ugovor sa firmom Aleksandra i Milomira Provića „B&B Vučko”. Njime su se obavezali da će uložiti po 3,1 milion KM u prvu fazu gradnje apartmana i da će nakon toga nastaviti srazmjerno ulagati kako bi završili gradnju.

Osnovali su firmu „Club Aparthotel Vučko” u koju su dogovorili ulagati i uplaćivati novac. Plan je bio da uloženo vrate prodajom apartmana, a da dobit firme podijele njihova djeca kao suvlasnici u ovoj firmi: Ticine kćerke Gordana Stanković i Maja Uskoković, djeca Milomira Provića Ana Kovačević i Aleksandar Prović i Draganov sin Bojan Đordan.

„Dogovor je bio da potpuno čisto, odgovorno i profesionalno napravimo našim potomcima uslove da imaju ozbiljan projekt i dividende iz poslovanja preduzeća”, kaže Đordan.

Provići u prvoj fazi gradnje nisu imali novac pa su ponudili zemljište i infrastrukturu vrijednu 3,1 milion KM, što su Đordan i Tica prihvatili.

Međutim, novinari CIN-a otkrivaju da su oni postali vlasnici zemljišta i Hotela „Vučko“ iako je to bila državna imovina koja po Zakonu o privremenoj zabrani raspolaganja državnom imovinom BiH nije mogla preći u privatno vlasništvo.

Provićeva firma „B&B Vučko” je od Opštine Pale 2006. godine dobila na korištenje državno šumsko zemljište od 15.218 kvadrata za više od pola miliona maraka.

„To je na štetu države”, kaže Ismet Velić, državni pravobranilac. Dodaje da općine mogu raspolagati samo građevinskim zemljištem koje je u njihovom vlasništvu, ali ne šumskim i poljoprivrednim koje je vlasništvo BiH. Uprkos tome, Pravobranilaštvo RS-a je dalo pozitivno mišljenje o dodjeli zemljišta.

U posljednjih 17 godina ovo zemljište je iscijepano u manje dijelove. Dio od skoro četiri hiljade kvadrata, za koje su se Provići obavezali unijeti u zajednički projekat sa Đordanom i Ticom, procijenili su na četiri puta višu cijenu nego što su platili Opštini za cijelu parcelu.

„Da sam marku platio zemlju, moja je stvar”, kaže Aleksandar Prović.

U Opštini Pale su ignorisali višestruke upite novinara CIN-a o dodjeljivanju zemljišta „B&B Vučku”.

Na sličan način Provići su dobili i stari hotel „Vučko” koji je Skupština Opštine Pale 1991. godine odlukom oduzela od preduzeća „ZOI 84”. Provići su preko Opštine preuzeli hotel 2000-ih zajedno sa tadašnjim partnerom Slovencem Bojanom Križajem, bivšim jugoslovenskim skijašem s kojim su u međuvremenu raskinuli saradnju.

Križaj je novinarima samo kratko rekao: „Nemojte praviti nevolje i meni i sebi kroz tu priču”.

Javno preduzeće „ZOI 84” je tužilo Opštinu Pale, ali u procesu koji je trajao 20 godina nisu uspjeli vratiti hotel. Okružni privredni sud u Istočnom Sarajevu je 2012. godine donio konačnu odluku kojom je hotel ostao u vlasništvu firme „B&B Vučko”.

To je bila politička odluka”, tvrdi za postupke Skupštine Opštine Pale iz 1991. godine penzionisana sekretarka preduzeća „ZOI 84” Vesna Tošić.

Aleksandar Prović ne negira da ima dobre veze sa političarima na Palama i u Banjoj Luci, ali kaže da mu niko nije ništa poklonio i da nije bilo nikakve korupcije: „Ko god je tražio, mogao je da dobije. Nije morala biti nikakva politička linija.“

U detalje partnerskog ugovora od početka je bila upućena sarajevska notarka Vesna Softić. Novinarima CIN-a je rekla da su Đordan i Tica vjerovali partnerima u BiH.

„Očigledno su oni imali novac koji su htjeli i mogli da investiraju. (…) Ovdje su ovi odavde raspolagali, ali me je povremeno znalo čuditi da je postojalo toliko povjerenje. To su sve milionske cifre”, rekla je Softić.

Gradnja apartmana je počela 2009. godine, nedugo prije potpisivanja ortačkog ugovora i činilo se da sve ide u skladu sa dogovorom partnera. Povremeno im je trebao novac za nastavak gradnje pa su kod notarke dopunjavali i ovjeravali anekse ugovora o dodatnim finansijskim ulaganjima.

Đordan nije sumnjao u partnere: „Izgledalo bi nevjerovatno da toliko ljudi učestvuje u lažnom prikazivanju i prevarama sa umišljajem od samog početka”.

Kasnije će se ispostaviti da je novac u cijelosti uplatio samo on. Tica je uplatio polovinu dogovorenog iznosa, a ulaganje Provića je ostalo samo mrtvo slovo na papiru.

To nije jedini poslovni potez koji su im Provići sakrili. Zemlja koju su trebali uložiti u investiciju je bila u vlasništvu njihove firme „B&B Vučko“. Prema ugovoru, trebali su je dati firmi „Club Aparthotel Vučko“, ali su joj je umjesto toga prodali 2011. godine za skoro pola miliona maraka. Zemlja je plaćena Đordanovim i Ticinim novcem, a Provići su ga isplatili sebi.

„Htjelo mi se da prodam i prodao sam”, rekao je novinarima Prović.

„Nismo ni shvatili tu situaciju. Kako je to moguće?”, kaže Đordan koji sedam godina nije znao za prodaju.

Na ovoj zemlji su građeni prvi apartmani, a Provići su je iscijepali i iskoristili kao zalog za dobijanje hipotekarnog kredita u IRB-u. I to su uradili bez znanja partnera.

„To je totalno mimo pravila, pogotovo to neko cijepanje gotovog objekta. To je tamo trebao pored njih neko biti pa im svaku radnju kontrolisati“, kaže notarka Softić koja je ovjeravala ugovore investitora.

Lažni dokumenti u Investiciono-razvojnoj banci RS-a

„B&B Vučko” je do 2010. godine „Hypo banci“ dugovao milione. Provićima je trebala finansijska pomoć kako bi vratili dugove pa su se obratili Investiciono-razvojnoj banci u kojoj je sa pozicija premijera i ministra finansija RS-a te predsjednika i člana Kreditnog odbora o kreditima odlučivao njihov dugogodišnji porodični prijatelj Aleksandar Džombić.

Prović kaže da je Džombić bio od pomoći jer je kao funkcioner “prepoznao da Jahorina može biti destinacija iz koje se može izvući dosta”.

No, pomoć je tokom razvoja posla sa hotelom stizala sa svih nivoa vlasti u RS-u. „Čak smo dobijali ne samo podršku stvarno od opštine, nego i od Ministarstva, od tadašnje i vlade, mislim da je tad bio premijer Dodik, i od svih ostalih koji su dolazili“, kaže Prović.

Prema CIN-u dostupnim izvještajima o noćenjima u Hotelu „Vučko“, Milorad Dodik i predstavnici institucija RS-a su često uživali u jahorinskoj bajci, a računi su ispostavljani budžetu entiteta.

„Ja kažem samo jednu stvar – da smo ja i moj otac, a pogotovo otac, jako dobre odnose gradili sa svim političkim strukturama, sa svim političarima, odnosno nikad nismo bili ni u jednoj partiji, ali smo vrlo korektne odnose imali uvijek sa svima koji su bili na vlasti“, objašnjava sin Prović.

Prema dokumentu istražnih organa Republike Srpske, Džombić je kao tadašnji entitetski ministar finansija i član Kreditnog odbora IRB-a porukama požurivao Bojana Golića, tadašnjeg direktora IRB-a, da odobri kredit od pet miliona KM.

„Ubrzaj ‘Vučka’! (…) Hitno je”, napisao je Džombić 21. decembra 2009. Goliću koji mu je odgovorio: “Važi, zvali su me i za to. (…) ‘Vučko’ će ići na prvi kreditni.”

Četiri dana kasnije Dodik, koji je kao tadašnji premijer RS-a obavljao dužnost predsjednika Kreditnog odbora IRB-a koji donosi odluke o dodjeli velikih zajmova, potpisuje i odobrava kredit firmi „B&B Vučko” od pet miliona KM za refinansiranje ranijih dugova i gradnju wellness i spa-centra.

Dodik i Golić se nisu javljali na pozive novinara CIN-a.

Džombić nije htio govoriti novinarima o svom radu u IRB-u zbog krivičnog procesa koji se vodi protiv njega. Optužen je da je 2012. dodijelio kredit od 19,4 miliona maraka zvorničkoj firmi „Energolinija“ iako je bio svjestan da kredit neće moći biti vraćen zbog nesolventnosti firme.

Ostatak teksta čitajte OVDJE.